LIÊN HIỆP HỘI VỀ NGƯỜI KHUYẾT TẬT VIỆT NAM - VIETNAM FEDERATION ON DISABILITY (VFD)
VIỆN KHOA HỌC
VÀ BỔ TRỢ PHÁP LÝ
INSTITUTE OF SCIENCE AND JUDICIAL SUPPLEMENT (IS JUSU)
1. Băng tan – tưởng chừng là nước chảy, nhưng có thể là… dung nham trỗi dậy
Khi nói đến biến đổi khí hậu, ta thường nghĩ tới mực nước biển dâng, thời tiết cực đoan, hay các loài sinh vật bị đe dọa. Nhưng một trong những hệ quả ít được chú ý hơn – nhưng đầy nguy hiểm – chính là: băng tan có thể kích hoạt núi lửa từng ngủ yên.
Đây không phải giả thuyết. Nghiên cứu gần đây tại Iceland, Alaska, và Nam Cực đã chỉ ra sự liên kết rõ ràng giữa tốc độ tan băng và hoạt động núi lửa tăng vọt trong cùng khu vực.
2. Cơ chế khoa học: Khi áp suất giảm, magma trỗi dậy
Núi lửa hoạt động khi áp suất trong buồng magma đủ lớn để vượt qua sức nén của lớp vỏ Trái Đất. Nhưng nếu bạn đột ngột giảm áp suất bên ngoài – chẳng hạn bằng cách… xóa một tảng băng nặng hàng triệu tấn khỏi bề mặt – thì chuyện gì sẽ xảy ra?
Giống như bật nắp một lon nước có gas – magma có thể phun trào sau hàng nghìn năm yên lặng.
* Nói cách khác:
+ Glacier = lực nén tự nhiên lên lớp vỏ Trái Đất.
+ Khi băng tan nhanh → áp suất bề mặt giảm đột ngột.
+ Magma bên dưới dễ nổi lên → tăng nguy cơ núi lửa, động đất, mạch nước nóng.
3. Các điểm nóng khoa học đã ghi nhận
|
Iceland: Sau giai đoạn tan băng hậu kỳ Băng hà, tần suất phun trào tăng gấp 30 lần (Nature Geoscience). |
|
Alaska: Núi lửa Mount Wrangell gia tăng áp suất đáy sau khi Glacier Retreat diễn ra 50 năm. |
|
Nam Cực: Vùng West Antarctica – nguy cơ kích hoạt các magma plume sâu khi mất băng nền (volcanic feedback loop). |
4. Ứng dụng: Dự báo và giám sát sớm bằng AI & vệ tinh
Các trạm địa chấn, vệ tinh GRACE (quan sát trọng lực), và mô hình học máy đang được dùng để:
+ Theo dõi tốc độ mất khối lượng băng theo thời gian.
+ Kết nối dữ liệu với biến động địa chấn – địa nhiệt – độ nghiêng địa tầng.
+ Dự báo “điểm giới hạn” – khi một khu vực có nguy cơ kích hoạt núi lửa hoặc biến đổi địa chất đột ngột.
5. Biến đổi khí hậu không chỉ là chuyện nóng – nó còn là chuyện nổ
Phát hiện này mở ra một góc nhìn quan trọng: biến đổi khí hậu không chỉ diễn ra trên bề mặt, mà còn chạm sâu đến tầng đá nóng bỏng dưới lòng đất.
Khi Trái Đất mất cân bằng từ trên xuống, các lực ẩn bên dưới cũng có thể trỗi dậy.
5. Kết luận
Glacier không tan một cách vô hại – chúng mang theo nguy cơ tái kích hoạt các hệ thống núi lửa “ngủ đông” lâu năm.
Các nhà khoa học địa cầu đang đề xuất đưa hiện tượng “glacio-volcanism” này vào bản đồ rủi ro khí hậu toàn cầu.
Việt Nam tuy không có băng vĩnh cửu, nhưng khu vực Himalaya và Đông Á gần kề có thể chịu ảnh hưởng dây chuyền.
Nguồn: Nature Geoscience (2025), ScienceDaily, Volcanica.org.
Cuối năm 2000, cán bộ trong Tổng cục Địa chính mừng rỡ loan tin: mới năm đầu thực hiện mà khoản thu từ giao đất có thu tiền sử dụng đất đã đạt hơn 1.800 tỷ đồng.
Việc chuyển đổi số trong phổ biến, giáo dục pháp luật đang mở ra một bước ngoặt mới, giúp người dân dễ dàng tiếp cận thông tin pháp lý mọi lúc, mọi nơi. Đây là một phần quan trọng trong chiến lược xây dựng Nhà nước pháp quyền hiện đại tại Việt Nam giai đoạn 2025–2030.
Vinhomes Global Gate, tọa lạc tại Đông Anh, Hà Nội, đang trở thành tâm điểm của thị trường bất động sản với quy mô hiện đại và vị trí đắc địa. Dự án hứa hẹn mang đến một không gian sống đẳng cấp và tiềm năng đầu tư hấp dẫn trong năm 2025
